Wyczekiwany przez cały rok moment, chyba najprzyjemniejszy aspekt bycia urzędnikiem nadchodzi wielkimi krokami – do końca marca pracownicy „budżetówki” otrzymają dodatkowe, roczne wynagrodzenie, czyli po prostu TRZYNASTKĘ!

Generalnie, nabycie uprawnień do bonusowego wynagrodzenia uzależnione jest od tego czy pracownik przepracował u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy w poprzednim roku kalendarzowym. W takim przypadku pracownik otrzymuje wynagrodzenie dodatkowe w wysokości proporcjonalnej do przepracowanego okresu (art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej).

Zapowiadaliśmy, że będziemy poruszać problemy z codziennego życia Gminy. I oto mamy właśnie bardzo ciekawy przypadek, który miał miejsce u jednego z Klientów naszej Kancelarii:

Pracownik przebywał od 1 stycznia 2020 r. do dnia 16 czerwca 2020 r. na zwolnieniu lekarskim. Po powrocie ze zwolnienia lekarskiego do pracy, pracownik złożył wypowiedzenie umowy o pracę w związku z przejściem na emeryturę i w okresie wypowiedzenia tj. do 28.07.2020 r. przebywał na urlopie wypoczynkowym.

Czy w powyższym przypadku pracownikowi przysługuje prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego?

Jak wyżej wskazano, co do zasady, wynagrodzenie dodatkowe przyznawane jest w przypadku, gdy pracownik przepracuje, co najmniej 6 miesięcy. I kolejne pytanie, przed jakim stajemy – to czy okres przebywania na zwolnieniu lekarskim wlicza się w okres, od którego zależy nabycie w/w uprawnienia?

W orzecznictwie i piśmiennictwie spotkać można rozbieżne poglądy w tym zakresie, jednak zdaje się, że większość głosów opowiada się za zasadnością uwzględniania tylko okresu efektywnego, faktycznego wykonywania pracy (zob. przede wszystkim: uchwała SN z dnia 7 lipca 2011 r., III PZP 3/2011). W ślad za tym poglądem wypowiedziało się orzecznictwo w zakresie dotyczącym konkretnie okresu przebywania na zwolnieniu lekarskim. Otóż Sąd Najwyższy stoi na stanowisku, iż okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego (zob. uchwała SN III PZP 3/11 z dnia 7 lipca 2011 r.; także: wyrok SN I PK 263/10 z dnia 18 października 2011 r.). Przedkładając powyższe na grunt niniejszej sprawy, okres między 1.01.2020 r. a 16.06.2020 r. nie będzie wliczany do okresu, od którego zależy uzyskanie uprawnień do wynagrodzenia dodatkowego. Do zaliczenia na poczet okresu pracy w danym roku pozostaje zatem temu konkretnemu pracownikowi jedynie okres trwania stosunku pracy podczas okresu wypowiedzenia, ale w tym konkretnym przypadku był to okres stosunkowo krótki, który nie uprawnia do uzyskania dodatkowego wynagrodzenia. Czy to koniec marzeń o trzynastce? Otóż nie, w tym konkretnym przypadku zachodzi wyjątek od zasady konieczności przepracowania sześciu miesięcy. Ustawodawca w art. 2 ust. 3 pkt 4 lit. a w/w ustawy wskazał, że jeżeli rozwiązanie stosunku pracy następuje w związku z przejściem na emeryturę to warunek przepracowania, co najmniej 6 miesięcy nie ma zastosowania.

Art. 2 ust. 3 pkt 4 lit. a ustawy o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej:

„3. Przepracowanie co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane w przypadkach:

(…)

4) rozwiązania stosunku pracy w związku z:

a) przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,”

I jeszcze jeden „kazusik”, który wpadł nam w ręce przy okazji tzw. trzynastek:

Pracownik dnia 30 kwietnia 2020 r. złożył wypowiedzenie umowy o pracę, a przez okres wypowiedzenia, tj. do 30 lipca 2020 r. przebywał na urlopie wypoczynkowym. A zatem, pracownik przepracował okres 4 miesięcy w 2020 r., kolejne 3 miesiące przebywał na urlopie wypoczynkowym. Rodzi się pytanie jak traktować urlop wypoczynkowy. Czy okres przebywania na urlopie wypoczynkowym powinien wliczać się w okres, od którego zależy uzyskanie uprawnień do trzynastki?

Niestety ustawodawca przemilczał temat urlopu wypoczynkowego w kontekście zagadnienia trzynastek (czy wliczać do okresu przepracowanego). Z pomocą przychodzi piśmiennictwo, gdzie można się spotkać z dominującym poglądem, iż okres urlopu wypoczynkowego należy wliczać do okresu, od którego zależy nabycie uprawnień do dodatkowego wynagrodzenia. Jak wskazuje A. Rzetecka-Gil cyt.: „przy ustalaniu prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego okres urlopu wypoczynkowego należy traktować jako okres przepracowany, a wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy – uwzględnić przy obliczaniu wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego” (tak: A. Rzetecka-Gil za: por. M. Bator, Dodatkowe wynagrodzenie roczne dla pracowników spółki utworzonej przez gminę, NZS OP 2012, nr 2, s. 35 i n.; R. Skwarło, Kłopoty z trzynastką, Wspólnota 2005, nr 15;). Za takim stanowiskiem przemawia przede wszystkim to, że urlop wypoczynkowy to uprawnienie pracownika, którego nie może się zrzec, i gdyby przyjąć, że ten okres nie podlega wliczeniu to w istocie generalnie ciężko byłoby się spotkać z sytuacją, że pracownik przepracował cały rok. A zatem, w powyżej opisanym przypadku, okres przebywania na urlopie (czyli miesiące: maj, czerwiec i lipiec 2020 r.) wliczyć należy do okresu przepracowanego u danego pracodawcy, tym samym należałoby przyjąć, że ten konkretny pracownik przepracował 7 miesięcy (styczeń-lipiec 2020 r.), tym samym uprawniony jest do otrzymania wynagrodzenia dodatkowego.